Het Spaanse woord ‘poder’ betekent zowel kunnen als mogen. En die begrippen liggen dicht bijelkaar. Kunnen we hier 140 rijden? Je kan het wel, maar het mag niet. Of het mag wel, maar je kan het niet.
Neem het implanteren van een varkenshart bij een mens, ‘xenotranplantatie’. Het mag, maar kan het ook? Ja, het is laatst gelukt, maar kunnen we het ook maken?
Er bleek zich een virus te bevinden in het varkenshart, dat ogenschijnlijk succesvol werd geïmplementeerd bij een Amerikaanse man. Hij heeft een paar weken met dat hart geleefd, maar bezweek aan de gevolgen van de virusbesmetting.
Het varken was wel gecontroleerd op virussen, maar dit herpesvirus was niet ontdekt, omdat het zich verborgen hield in het varken en in bedwang gehouden werd door het immuunsysteem van het varken. Maar het immuunsysteem van de mens kon het virus niet de baas.
Mag het, een varken genetisch modificeren en het doden om het hart aan een mens te geven? Ik hoorde de viroloog Ab Osterhaus op de radio vertellen dat de kans weliswaar klein is dat er door xenotransplantatie een voor mensen verschrikkelijk, onbehandelbaar virus ontstaat. Maar dat de gevolgen zeer groot kunnen zijn. Volgens Osterhaus is de kans op een doemscenario niet afwezig.
Dus het kan niet, varkens gebruiken voor xenotransplantatie.
Doet me denken aan de persoonlijke brief die de bekende viroloog Thijs Kuiken uit Gouda vorige week aan de Volkskrant stuurde. Is het ethisch juist, staat er boven, om zoveel gezonde vogels te doden? Mag dat? Deze vraag laat de viroloog eigenlijk onbeantwoord. Maar kan het? Kunnen we dit doen, of zijn de risico’s te groot? Wanhopig laat hij de keus aan de lezer.
Het doden van kippen gebeurt om de vogelgriep te bestrijden. Want de risico’s van vogelgriep zijn zeer groot. Het kan leiden tot een virus variant die op mensen wordt overgedragen, en tot een pandemie die heel moeilijk te bestrijden zal zijn.
Dus het kan niet, kippen op enorme schaal gebruiken als productiemiddelen of product.
We zijn vergiftigd met het idee dat wij meer tellen dan andere dieren. Dat we meer mogen, omdat we meer kunnen.
Pero no podemos.
RJV