Onverdoofd opereren

Wist je dat tot 1987, nog maar vijfendertig jaar geleden, baby's altijd onverdoofd werden geopereerd?

Artsen dachten namelijk dat baby's geen pijn kunnen voelen. Als ze de operatiekamer inkwamen, “kregen ze een hoge dosis spierverslappers en zo lagen ze daar, als verlamd, terwijl de chirurgen aan het snijden waren”.

Maar na onderzoek bleken ze wel pijn te voelen, want alle zenuwbanen en het pijncentrum in de hersenen blijken zelfs al te werken voordat kinderen geboren worden (na 20 weken zwangerschap).

Huilen konden die baby's niet door de spierverslappers, en al zouden ze huilen, dan werden ze niet begrepen. Vreselijk, ook voor ouders die er later achter kwamen.

Ik vrees dat we ook de pijn die dieren lijden verkeerd inschatten.

Ik zag bijvoorbeeld een filmpje van een koe die uit een vrachtwagen valt, op de snelweg. De vrachtwagen rijdt hard, de koe valt er uit, zakt door z’n poten, en schuurt over het asfalt. Dat moet verschrikkelijk veel pijn gedaan hebben!

Maar de koe staat gewoon weer op. Ze kermt het niet uit. Andere vrachtwagens wijken uit, schieten langs haar heen. Van angst zie je niks. Je kunt makkelijk denken dat zij niets voelt.

Ook het tegendeel van pijn, genot, zie je bij dieren niet altijd. Een vreemd voorbeeld daarvan heb ik gezien bij het kunstmatig insemineren van varkens. Men zegt dat een zeug meer biggetjes krijgt als ze tijdens het inspuiten van het zaad seksueel gestimuleerd wordt. 

Daarom doen boeren dat met hun handen tijdens de inseminatie. Nou ga ik er even van uit dat het varken dit prettig vindt, of juist helemaal niet prettig. Maar ze blijft roerloos staan. Uit niets blijkt enige emotie. (In dit filmpje kan je het zien.) En daardoor ligt de vergissing voor de hand: Deze zeug voelt niks.

Soms zie je wel emoties. Bijvoorbeeld als je een pasgeboren kalfje bij de moeder weghaalt. De koe wordt razend, probeert de boer aan te vallen. Die emotionele pijn wordt genegeerd. Koemelk is tenslotte voor mensen. Niet voor kalfjes. Toch?

Of als je bij kalfjes de hoorns eraf brandt, zoals overal wordt gedaan. Dat gebeurt onder verdoving. Wie er verstand van heeft, kan zien dat ze hier na afloop pijn van hebben. Maar pijnstillers hoeven niet gegeven te worden.

Ik hink op twee gedachten. Doen mensen dieren zoveel pijn uit onwetendheid, net als vroeger met mensenbaby's? Omdat dieren hun pijn en andere emoties niet uiten op een manier die wij begrijpen? Of doen mensen dieren pijn omdat het ze niks kan schelen?

Om voedsel te produceren, doen mensen dieren heel veel pijn. Die koe die uit de vrachtwagen viel, was waarschijnlijk wel wat gewend. Misschien kwam ze uit een verouderde ligboxstal, te klein om te kunnen liggen of op te staan, waardoor ze knieproblemen had, en verwondingen en zwellingen. Of leed ze aan uierontsteking, zoals zoveel koeien, en had ze koorts.

En dit is echt maar een klein deel van de gezondheidsproblemen die koeien hebben door de manier waarop wij ze behandelen. Als je meer wilt weten, kijk dan bijvoorbeeld op de site van Animal Rights.

Laat ik maar niet uitweiden over het leed van varkens (op de site van Varkens in Nood lees je over maar liefst 120 misstanden).

Wij zijn veel sterker dan dieren. We kunnen met hen doen wat we maar willen. Maar ik denk dat in die superioriteit een groot gevaar dreigt. Wij kunnen dieren uitbuiten. Wij kunnen ook andere schepsels uitbuiten. Bijvoorbeeld inwoners in landen waar ze niet rijk zijn, zoals wij. Hun kinderen laten we grondstoffen delven voor onze auto’s. Of arbeidsmigranten, uit landen in Europa die lang door de Sovjets bezet zijn geweest. Waardoor ze nog altijd een economische achterstand hebben. Die mogen ons rotwerk doen, en we geven een klein loon, en een schamele slaapplaats, uit het zicht van onze comfortabele huizen. Waardoor we makkelijk kunnen vergeten hoe die mensen moeten slapen.

Soms weten we het niet, dat we pijn veroorzaken. En vaak zijn al die dingen wel bekend, in lijvige rapporten. En soms worden we er onverwacht zelf mee geconfronteerd. Bijvoorbeeld als het tegenzit op ons werk of met onze gezondheid. Of na een ongeluk. Dan zijn wij het die pijn lijden terwijl anderen het niets lijkt te kunnen schelen. Anderen die op dat moment veel sterker zijn dan wij. Het kan iedereen overkomen.

Waar sta jij? Vind je dat we moeten stoppen met het veroorzaken van pijn voor dieren?

Ik vind dat het moet stoppen. Ik hoop op een samenleving waarin iedereen meetelt. Mensen en dieren. Want iedereen telt mee, of niemand telt mee.

RJV