Wonen is een recht voor iedereen

In de afgelopen weken werden veel PVV-stemmers geinterviewd en één van hen was een jonge vrouw uit Bodegraven, Sandy. Ze woont met haar kinderen bij haar moeder.

Hier een klein stukje van haar verhaal:

”Ik heb gekeken of ik urgentie kon aanvragen zodat ik voorrang op een woning zou krijgen, maar dat zou alleen kunnen als ik in een moeder-kindhuis zou gaan wonen; van daaruit zou ik dan kunnen doorstromen. Ik zit dus eigenlijk vast.”

Vraag: “Dus jouw woonsituatie is de reden dat je op de PVV hebt gestemd?”

“Ja. Vluchtelingen die net binnenkomen kunnen gewoon aankloppen en dan staan alle instanties voor je klaar. Je krijgt overal hulp bij, toegang tot zorg, snel een huis. Natuurlijk, iedereen verdient een veilige plek. Maar ik vind wel dat zij net als iedereen achteraan moeten aansluiten. Wij hebben als Nederlandse burgers ook hulp nodig. Wij moeten weer vooraan staan.’’

Al eerder had er iets over Sandy in de krant gestaan. De aanleiding was toen dat de gemeente Bodegraven aan zes statushouders een plek in de pastorie naast de St. Willibrorduskerk wilde geven.

Sandy vindt dat oneerlijk. Daarom protesteerde ze voor de kerk. “We zijn er nu echt klaar mee dat dorpelingen niet op de eerste plek staan."

Ik sta aan de kant van Sandy. Maar ik vind mijn oplossing beter. Voor ik dat uitleg, eerst dit:

Er is geen regel die zegt dat statushouders voorrang krijgen, want dat is in 2017 afgeschaft. Dus in feite moeten ze achteraan aansluiten, net als iedereen. Maar tegelijk krijgt een gemeente wel van bovenaf de opdracht om statushouders te huisvesten. En dan gaan ze vaak alsnog voor. En dat is niet onbegrijpelijk. Ga maar na, wie zit meer in nood, iemand die bij haar moeder kan wonen, of iemand die helemaal geen huis heeft? (Maar evengoed zuur natuurlijk als je daardoor vast komt te zitten.)

Stel dat het op de PVV manier zou gaan (in hun programma staat dat het absurd is dat statushouders voor gaan). En stel dat Sandy dan in die pastorie had mogen wonen. Dan hadden die statushouders (dat zijn vluchtelingen waarvan besloten is dat ze mogen blijven, bijvoorbeeld omdat ze uit een oorlogsgebied komen) dus in het park moeten gaan slapen.

En dat wil Sandy volgens mij ook niet, want ze zegt, “natuurlijk, iedereen verdient een veilige plek”. Het belangrijkste is natuurlijk dat zijzelf geen huis kan vinden. Dus de oplossing moet én Sandy helpen, én de statushouders.

Vaak denken we, al dan niet hardop, dat onze situatie onze verdienste of onze schuld is. Of, eerlijk gezegd, we denken dat de situatie van anderen hun eigen schuld is. Maar vaak is dat helemaal niet zo. Je kiest er niet voor dat jouw land gebombardeerd wordt. Je kiest er niet voor dat je kind met een hersenbloeding ter wereld komt. En soms kies je voor dingen waar je later spijt van hebt. En dat kan ons allemaal overkomen. Onszelf, of bijvoorbeeld onze kinderen.

En daarom is mijn uitgangspunt: Iedereen telt mee. Asielzoekers evengoed als mensen met tegenslag. En ook mensen die de dupe zijn van hun eigen fouten. De oplossingen van de PVV en de VVD gaan ervan uit dat niet iedereen meetelt. Zij vinden dat sommigen beter zijn of meer rechten hebben. En daar kan iedereen de dupe van zijn.

Terug naar Bodegraven. De gemeenteraad van Bodegraven heeft besloten, met grote instemming, dat het aantal “sociale huurwoningen” moet groeien naar 30% van het totaal. Nu is het 20%. De VVD bracht nog in dat het dan moeilijk zal zijn om de exploitatie van projecten rond te krijgen. (Want sociale huurwoningen leveren te weinig op.) De SGP merkte op dat het Rijk er geen geld voor geeft. De PVV zit niet in de gemeenteraad, dus die heeft in die vergadering niets gezegd.

Er is een prachtige beleidsnotitie, waarin staat wat de gemeente en de woningbouwverenigingen allemaal willen en wat mogelijk is. Ze maken er ‘prestatieafspraken’ over. Gaat het helpen? Ik denk van niet.

Want niemand vraagt, gewoon pragmatisch: Wat is nu nodig? Hoeveel mensen staan er op de lijst met woningzoekenden? Hoeveel hebben een urgentieverklaring? Hoeveel kunnen die mensen betalen, is sociale huur van bijna 900 euro in de maand niet veel te duur?

Als je met die vragen begint, weet je precies wat je moet doen. En dan kan je zeggen, okay, hier kunnen geen villa’s gebouwd worden. En daar geen distributiecentrum. Want we hebben de ruimte nodig voor betaalbare huizen. Mensen kunnen hooguit 300 euro betalen. Dus duurder kunnen we het niet maken.

De gemeenteraad mag dat zeggen, want wonen is een recht. De Nederlandse grondwet zegt het helaas een beetje halfzacht: “Bevordering van voldoende woongelegenheid is voorwerp van zorg der overheid” (Art. 22.2). Artikel 25 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens is duidelijker.

Ik zou willen dat gemeentebesturen zeggen: Die huizen komen er. Misschien geen hele luxe huizen, maar we isoleren goed zodat de energierekening laag blijft. Het geld komt er ook. We lenen het, verhogen de gemeentelijke belastingen en we kloppen net zo lang bij het Rijk op de deur tot ze betalen. En we bezuinigen als het nodig is op andere dingen.

Ja, de onroerende zaak belasting gaat dan omhoog. Vooral die van dure koopwoningen. Mensen die al een huis hebben, moeten meer bijdragen, zodat iedereen een huis kan krijgen.

Want die wachtlijst moet weg. Omdat iedereen meetelt. Of niemand telt mee, want we kunnen allemaal in een situatie komen, dat we geholpen moeten worden met een huis. Niemand kan zonder. Daarom is wonen een recht.

RJV

Statushouders zijn geen asielzoekers (meer). Toch even deze vraag: Stel dat de asielzoekers eerlijk over Nederland verdeeld zouden worden, hoeveel had de gemeente Bodegraven-Reeuwijk er dan in 2023 moeten opvangen? Ongeveer 110. Dat lijkt gelukt (naast de McDonalds). Als die asielzoekers een verblijfsvergunning krijgen, zou het mooi zijn als ze ook een huis vinden in de omgeving. Ik vind dat alles op alles gezet moet worden om iedereen een huis te geven. Statushouders en anderen. Trouwens ook dieren. Wonen moet voorrang krijgen op andere wensen.