Een schreeuw om exposure

Het fotomodel Bella Hadid beschuldigt Instagram van ‘shadow banning’. Ze zegt dat als ze iets post over Palestina, Instagram deze posts veel minder vaak aan haar volgers toont dan andere posts.

Shadow banning, een heimelijke boycot op social media, is niet te bewijzen. Het kan ook zijn dat Instagrammers haar andere posts leuker vinden. En dat een of ander algoritme die andere posts daarom vaker tevoorschijn tovert. Maar het kan ook zijn dat alles over Palestina door Instagram geboycot wordt - een complot.

Hoe het ook zij, de Palestijnse zaak wordt overschaduwd door ander nieuws, nu natuurlijk uit Oekraïne. En dat gebeurt al heel lang. Wat in Palestina gebeurd, is al tientallen jaren geen nieuws meer. Mensen lijken er moe van, het boeit ze niet.

Bella Hadid wil laten zien wat er in het geboorteland van haar vader gebeurt. Haar filmpjes zijn met zorg uitgezocht. Tuurlijk, schrijft ze er bij, er zijn ook extremisten, aan beide zijden. Maar de filmpjes laten zien hoe Israëlische militairen en politieagenten inslaan op kinderen, een invalide, een oudere vrouw, en jonge mannen die bidden op een kleedje.

Deze clips zijn moeilijk te beoordelen omdat je de context niet ziet. Maar we hebben ook andere bronnen. Denk bijvoorbeeld aan het boek van oud-premier Dries van Agt, waarin hij heel veel vertelt over de tragedie van het Palestijnse volk. Een gedegen boek, een aanrader als je meer wilt weten over Palestina. Een schreeuw om recht heet het boek.

Joris Luyendijk beschrijft in ‘Het zijn net mensen’ hoe de Palestijnen zichzelf elke keer onhandig presenteren. En hoe professioneel de westerse landen en Israël het aanpakken. Israel had een goed perscentrum en een hapklare versie van het verhaal, en documentatiemappen… En op het Palestijnse ministerie van informatie werd niet opgenomen. Waardoor het verhaal gezien door de Israelische bril ging domineren. En dan praat je natuurlijk alleen nog maar over public relations.

Maar het gaat natuurlijk dieper dan PR. Voor velen in de westerse wereld heeft ons beeld van Palestina met religie te maken. Ikzelf heb jarenlang gedacht dat Israël het beloofde land was, en de Palestijnen indringers. Totdat ik, in de tijd dat ik rechten studeerde, las dat Israël huizen van Palestijnen had platgewalst omdat terroristen een aanslag hadden gepleegd. Hoe kan dat, in een rechtsstaat hoor je toch de daders te straffen, en niet willekeurig anderen uit dezelfde groep als de daders? En zo begon het tot me door te dringen, dat het mis is, in Israël.

Ik spreek en schrijf er nauwelijks over en alleen met voorzichtigheid. Want zo veel mensen kennen het verhaal van Israël en Palestina met klanken en beelden en 'frames' die in tientallen jaren zijn gevormd, die afwijken van het beeld dat ik heb, en daardoor kunnen ze je gemakkelijk verkeerd begrijpen.

Natuurlijk is het in Palestina anders gegaan dan in Rusland. Maar je ziet daar hoe woorden, verhalen, ‘een narratief’, mensen helemaal op het verkeerde been kunnen zetten. Voor ons is het moeilijk om te begrijpen dat veel Russen Poetin echt geloven. Of Trump, ook zoiets. Maar het bestaat. Het heeft te maken met beelden die langzaam maar zeker in de hoofden van mensen worden geplant. Iets wat steeds terugkomt is wij-zij. Wij de Russen. Zij de Oekrainse nazi’s. Wij, Trumpisten, zij de woke Democrats. Zo’n narratief is er ook over Israël en Palestina. Het maakt vrijuit spreken en elkaar begrijpen moeilijk.

Bella Hadid wil laten zien wat velen niet meer kunnen zien. Het onrecht dat het Palestijnse volk wordt aangedaan. Een volk dat vergeten dreigt te worden. Shadow Banned.

RJV