Vleermuizen tellen mee

Het bedrijf Boei zet zich in voor het behoud van oude gebouwen, door ze te restaureren en een nieuwe bestemming te geven. In een monumentale elektriciteitscentrale, bijvoorbeeld, bouwen ze woningen. Een oude fabriekschoorsteen wordt een ‘lichtbaken’, een kunstwerk. En een watertoren wordt omgebouwd tot een bijzonder hotel. Op de website van Boei zie je hun projecten en prachtige foto’s.

Hartstikke mooi toch?

De directeur van Boei zegt dat ze wel last hebben van de opeenstapeling van regels. Ze vertelde in de krant dat Boei verplicht was het welzijn van vleermuizen te garanderen: ‘De vleermuizen hadden blijkbaar meer recht om te wonen dan normale burgers. Het kostte ons 300 duizend euro om in een watertoren een verblijf voor vleermuizen te realiseren, inclusief trappetjes. Ik vind het bezopen. Dit is echt Nederland, polderland.’

Misschien vind ik 't ook wel veel geld hoor, 3 ton, had dat niet goedkoper gekund? Maar ik was wel verbaasd dat iemand die zich inzet voor het behoud van gebouwen, het behoud van vleermuizen kennelijk helemaal niet belangrijk vindt.

Ik wijt het aan onwetendheid. Ik hoop dat ‘t dat is.

Vleermuizen - misschien vind je ze wel een beetje eng. Gevaarlijk zijn ze niet. Wist je dat ze wel 40 jaar oud kunnen worden? Ze leven in grote groepen. Het zijn heel sociale dieren. We weten steeds meer over hun taal. Bijvoorbeeld dat moeders op een speciale manier tegen hun babies praten, net als mensen moeders. En ook vleermuis kinderen leren de taal door hun ouders na te doen. We weten ook dat vleermuizen liedjes voor elkaar zingen, met een grammatica.

Dierentalen zijn niet hetzelfde als mensentalen. We herkennen 't vaak niet als taal. Het gevolg is dat veel mensen denken dat dieren geen taal hebben. Bij vleermuizen lijkt dat ook zo. Hun geluiden zijn zo hoog, dat het menselijk oor ze niet kan waarnemen. Maar met opnameapparatuur kunnen we het toch horen, bijvoorbeeld in een filmpje van de Zoogdier-vereniging.

Vroeger dacht ik dat dieren alleen instinct gedreven oergeluiden maakten. En dat ‘t geen individuen, maar uitwisselbare, allemaal gelijke wezens waren. Een vleermuis meer of minder, wat maakt het uit. Maar toen ik besefte dat ze met elkaar praten, dat dieren elkaar namen geven, dat ze hun kinderen en hun ouders herkennen uit duizenden, dat vrienden lang bij elkaar blijven, elkaar opzoeken, dat dieren verdriet kunnen tonen en blijdschap… Toen besefte ik dat we dieren onnoemelijk leed aan doen als we ze beroven van hun naasten.

Zo is het ook met vleermuizen. Ze wonen ergens, in spouwmuren, in oude gebouwen. Met hun familie en vrienden. Samen voorkomen ze insectenplagen, bijvoorbeeld.

Veel vleermuizen worden met uitsterven bedreigd. Het belangrijkste gevaar is dat ze hun huis verliezen. Dit kan gebeuren als je je spouwmuur volspuit met isolatiemateriaal. Of als je een oud gebouw wilt opknappen, zoals Boei.

Gelukkig zijn vleermuizen een beschermde diersoort. De wet beschermt en de rechter beschermen hen. Je mag vleermuizen niet zomaar hun huis uitzetten, net zo min als mensen.

Ik hoop dat als we dieren beter gaan begrijpen, inzien dat het voelende, denkende individuen zijn, dat we dan beter met hen om gaan. Ik hoop dat we het vanzelfsprekend gaan vinden dat dieren rechten hebben.

RJV